Saturday, 23 August 2014

Kirat Rai Lipi


छिछाम 2


Deno जेनो बो जेनो आल्से काङा आ कुरमाल्यो ।
आकुङ नाका काकुइमा आसेम सुरमाल्यो ।

वमा मिलामे मिनाची लाम पाइना ढापाछुइ,
का लो ना खाङुचो नो ङो आकुङ ढुरमाल्यो ।

देपा सोस्को डुंङ टामारे सी आल्से ङो,
आलालामा वाङो कालाई ना आ डुरमाल्यो । 

बाबु दिखुली
बलम्ता-९ उदयपुर।

चाम्लिङ भाषामा केहि क्रियायोगि शब्दहरु


धालो=माथि
हुईलो=तल
धाप्पाला= माथिबाट
हुईपाला= तलबाट
ह्यान्यि= उता
उख्यान्यि= यता
ह्याप्पाला= उतापट्टी
उख्यापाला=यतापट्टी

Friday, 22 August 2014

हसुङ् बोया

रचनाः हँ छाबुङ किराँत


ए छाल्येउ ! ओडा बानान्यी ना ओडा एनान्यी ना |
छिरिला बाना छुदा धिरिला बान्य ङ्गासे |
धिरिला  दा चान्योको वासुम मुमा त्यिरे |
दाया हुइलुंग खुइमा त्यिरे |

ए छाल्येउ !हँपा मोपा ची बुइदान्यी |
पासुङ मासुङ् ची बुइदान्यी |
बेछु खोडा हिंगे ?
वाबु खोडा हिंगे ?

ए छाल्येउ !आल्पानुङ् छिरिला दा साकेला छाममुमा  त्यिरे |
खासिमा सिली |
क्रावा सिली |
वापा वामा सिली मुमा त्यिरे |

ए छाल्येउ !बुइछार दा का: ढोल बुतई |
खैन्यी झाम्टा बुतान्यी |
काङ्गा ढोले लाम्दा फुन्दै |
खैन्यी वामा सिली मान्यी |

ए छाल्येउ !सुप्तुलुङ्ग दा ससुङ्ग्पा मलेवा मुइमा त्यिरे |
सितिमि  ङ्गैमा त्यिरे |
खैसाको ची कैमा त्यिरे |
खुन्यको ची ङ्गैमा  त्यिरे |

ए छाल्येउ !छिरिला दा हुइलुंग खुइमा |
झारा खालिलाम दा बुइमा |
सुप्तुलुंग दा वासुम बेछु खुइमा |
इसाखाली ची बुयादा बुइमा | 

छाल्येउ !आसो काङ्गा ओइतुंग परमा ची बुइदई |
थुम्से खुरान्यी रुङ्ग्रि  लासी |
चरिकु/साकेला लैमा  ख:मा त्यिरे |
झारा रुङ्ग्रि ची खिम्कोया बैमा त्यिरे |

ए छाल्येउ !ओडा बानान्यी ना ओडा एनान्यी ना |
छिरिला बाना छुदा धिरिला बान्य ङ्गासे |
धिरिला  दा चान्योको वासुम मुमा त्यिरे |
दाया हुइलुंग खुइमा त्यिरे |

हौवा!आप्चुवा

चामलिङ भाषाको गीतहरु, तुवाचुङ


छिछाम 1

रचनाः बाबु दिखुली
बलम्ता-९ उदयपुर

सिम्मा आसेसोङो पामुइडुइ कैची चिपाचीको। 
रुपालो इकुङ्डाको जीम कैची ल्पिसाचीको।

हाकाले सिम्ले डा ङो उम्चुङ् माडा छुडाची,
मिछै सेम्टु मो म्भर्डा कैची सिकाचीको।

लिमा ङासाचीपाङो बुङा सम्सा बैमालामाची,
चेभा नामवा पाराप्ताचीनो कैची खिकाचीको।

Thursday, 21 August 2014

चामलिङ भाषामा इशु ख्रिष्टको जीबनी


बुइछर छाम

रचनाः हँछाबुङ किरात

ध्यांकु ध्यांकु चैधान्यी
वाछार कुछार वैदान्यी 
चान्योको चान्योको वैदान्यी 
चैसेको चि खैदान्यी
वा हुरे वा हुरे ..............................सै सै ला कौ सै सै ला 

सिलीमी पोमी चि बैदान्यी
सिली मोमा/मोपा बुइदान्यि 
वासुम बेछु चि बैदान्यी 
दया हुइलुङ्ग खुइदान्यि
वा हुरे वा हुरे ....................... सै सै ला कौ सै सै ला

नछुङ्ग रिस्या चि बैदान्यी 
सिली चुङ्गदा खैदान्यी 
रुन्ग्री निदुंग धसान्यी 
हसान्यी नो हलान्यी
वा हुरे वा हुरे ..........................सै सै ला कौ सै सै ला

खुन्योको चि ङ्गासान्यि
खैसेको चि कासान्यी 
चामा दुङ्ग्मा चि :सान्यी
हसुंग चि ङ्गासान्यि

वा हुरे वा हुरे ......................सै सै ला कौ सै सै ला

चाम्लिङ अंक तथा संख्या

स्रोतः गडुलमान राई, प्रयोगात्मक शब्द संग्रह नेपाली–चाम्लिङ

चाम्लिङ भाषामा शुन्य देखि नौ अंक सम्म र एक करोड सम्म संख्या
नाम्
इरा
हाकारा
सिम्रा
ल्युरा
ङारा
तुकारा
सुकारा
नुकारा
नुनाम्रा
१० नाम्रा
१०० नाम्रानाम्
१,००० धुम्सा
१,००,०००   म्धुम्मा
१,००,००,००० धुम्धुमा

११ देखि ९९ सम्मको संख्या बनाउने काइदा
पहिलो लहर ः
                       इ हा सि ल्यु ङा तु सु नु नुना

दोस्रो लहर ः  ५
                       नाम् इरा हाका सिम् ल्युरा  ङारा तुका सुका नुका नुनाम्

११ देखि ९९ सम्म संख्या बनाउन पहिले पहिलो लहरको अंकसंग सम्बन्धित अक्षर र त्यस पछि दोस्रो लहरको अंकसंग सम्बन्धित अक्षर लेख्नुहोस् ।

उदाहरण ः ३७=सिसुका, ८४=नुल्युरा, २०=हानाम्
११ देखि ९९ सम्मको गिन्ती तलको तालिकामा दिइएको छ । यसरी चाम्लिङ भाषामा शुन्य देखि एक करोड सम्म गिन्ती गर्न सकिन्छ । ८७,५६,३२,९१४ लाई अक्षरमा भन्दा नुसुका धुम्धुमा ङातुका म्धुम्मा सिहाका धुम्सा नुनानाम्रानाम् इल्युरा



चामलिङ ला दा माम्सुङ

बैशाख            धितुप्ला
जेष्ट               धिरिला
असार            खारुला
साउन            वाहिला
भदौ              भुङ्लाला
.असोज            सितुप्ला
.कातिक           टतुप्ला
.मङ्सिर           रुतुम्ला
पुस               चुङ्लाला
१०माघ             रुप्चुङ्ला
११फाल्गुन         तारिला
१२.चैत्र               वानाम्ला

लिम्चिङबुङ भिडियोको समाचार